Modern endüstrinin olmazsa olmazları arasında yer alan hidrolik silindir, kullanım alanına göre etkili sonuçlara ulaşılmasını sağlar. Kuvvet ve hareket üreten h.  silindirler, ilk üretimlerine başlandığı zamanlardan günümüze kadar geçen sürede birbirinden farklı alanlarda aktif olarak kullanılıyor. Genel olarak ise ağır yapıdaki yüklerin kaldırılmasının ve taşınmasının gerektiği alanlarda sıklıkla tercih ediliyorlar.

 

Hidrolik Silindir Nedir?

En basit tanımı ile h.  silindir, sıvı gücü aracılığı ile doğrusal şekilde hareket eden özel bir mekanizma çeşididir. Silindirin içinde çoğu zaman hidrolik yağ yani basınçlı sıvı bulunur. Bu sıvının pompalanması sonucunda piston hareket etmeye başlar. Yapmış olduğu hareket de mekanik enerjinin doğrusal kuvvete dönüşmesini sağlar.

 

H. Silindir Çalışma Prensibi

Genel olarak hidrolik silindir modellerinin çalışma prensibi Pascal Yasası’na dayanıyor. Bu yasa, sıvının kapalı bir sistem içerisinde her yönden eşit basıncın uygulandığını ortaya koyar. H: silindirlerin kullanıldığı sistemde de Pascal Yasası kullanılarak küçük düzeydeki kuvvetin çok daha büyük düzeylerde kuvvete dönüştürülmesi hedeflenir. Böylece yüksek kuvvetin gerekli olduğu alanlarda istenilen sonuçların elde edilmesi mümkün hale gelmiş olur.

 

Hidrolik Silindir Temel Bileşenleri

 

• Silindir: H.silindirin ana bileşenlerinden biri olup hidrolik yağın yer aldığı ve pistonun hareket etmekte olduğu kapalı hazne olarak tanımlanır.
• Piston: Silindir içerisinde hareket eder. Yapmakta olduğu hareketler ile beraber doğrusal kuvvet üretir.
• Piston Kolu:
• H. silindir içerisinde bulunan pistonun, silindirin dışarısına uzanan kısmı piston koludur. Piston kolu sayesinde pistonun hareketi dışarıya aktarılmış olur.
• Mühürler ve Contalar: Silindir içerisinde bulunan yağın dışarıya sızmasını engeller. Böylece hidrolik sistemin verimliliğin en üst düzeylere çıkartılması sağlanır.
• Giriş Çıkış Portları: Hidrolik silindirin içerisinde bulunan yağın sisteme girip çıktığı yerlerdir.

 

Hidrolik Silindir Çalışma Süreci

 

Kullanıma başlanılan hidrolik silindir ilk olarak hidrolik pompa aracılığı ile basınçlı yağ, silindirin giriş portuna doğru yönlendirilir. Yönlendirilen basınçlı yağ, pistonun üzerine kuvvet uygular. Böylece piston kolunun dışarıya itilmesini sağlar. Piston kolunun hareketi ile beraber doğrusal kuvvet üretilir ve bu kuvvet sayesinde mekanik işlerde hidrolik silindir rahatlıkla kullanılabilir. Çalışmanın tamamlanması ile beraber yağ, çıkış portu aracılığıyla sistemden geriye dönerek döngüyü devam ettirir.

 

Hidrolik Silindir Çeşitleri

 

Artan taleplerin en iyi şekilde sonuçlandırılabilmesi adına günümüzde hidrolik silindir modelleri kendi içlerinde farklı özellikleriyle işletmelerin karşılarına çıkıyor. Bu aşamada yapmaları gereken şey ise var olan çeşitleri dikkatlice inceleyerek istediklerini verebilecek olanlar arasından seçim yapmak olmalıdır.

 

Tek etkili h. silindir modelleri, içerisinde yer alan basınçlı yağın yalnızca tek yönde hareket ettirildiği silindir modelleridir. Bu h. silindir kullanılırken geri dönüş işleminin gerçekleştirilmek istenmesi durumunda çoğu zaman yay kullanılarak dış kuvvet aracılığıyla gerekli çalışma yapılır. Çift etkili h. silindirler her iki yönde de basınç uygulamaları ile ön plana çıkarlar. Bu modelin kullanılması ile beraber çalışmalar sırasında çok daha fazla kuvvet ve kontrol elde edilmesi mümkün hale gelmiş olur.

 

Teleskopik h. silindirler çok kademeli silindirler olarak da bilinirler. Geniş hareket mesafesi gereken uygulamalar ağırlık olarak bu h. silindir modeli tercih edilir. Başta kamyon damperleri olmak çeşitli alanlarda sıklıkla tercih edilirler. Sabit ve hareketli h. silindir modelleri ise kullanım alanlarına bağlı olarak belirli bir yöne doğru hareket edebildikleri gibi sabit olarak da kullanılabilirler. Böylece sektörel bazda kullanım oranında artış meydana gelmiş olur.

 

Hidrolik Silindir Kullanım Alanları

 

1. Tarım: Traktörler başta olmak üzere farklı tarım ekipmanlarında kullanılan hidrolik silindirler, ağır yüklerin kaldırılıp indirilmesi aşamasında tercih edilir.
2. İnşaat ve Madencilik: Vinçler, ekskavatörler, buldozerler ve maden makineleri başta olmak üzere ağır makinelerde h. silindirler kullanılır. Böylesi makinelerde çalışmaların sorunsuzca gerçekleştirilebilmesi için yüksek kuvvetin yanı sıra doğrusal hareket gerekir. Hidrolik silindir de gerekli adımların sorunsuzca atılmasını sağlar.
3. Otomotiv: Fren sistemleri, süspansiyon sistemleri ve araç kaldırma sistemleri içerisinde sıklıkla h. silindirler kullanılır.
4. İmalat ve Sanayi: Enjeksiyon makineleri, montaj hatları ve pres makinelerinde; yüksek basınç ve doğrusal hareketlerin gerektiği durumlarda hidrolik silindiler istenilenleri en iyi şekilde vermeyi başarır.
5. Havacılık: Uçakların hareketli parçaları ve iniş takımlarında tercih edilir.
6. Denizlik: H. silindir modelleri başta gemi dümen sistemleri olmak üzere vinçlerde, yükleme ve boşaltma ekipmanlarında aktif olarak kullanılırlar.

 

Hidrolik Silindir Seçimi Nasıl Olmalıdır?

 

Farklı alanlarda çalışmalar yapılırken hidrolik sistemlerden faydalanmak, çalışmalarda verimliliğin artmasını sağlar. Hidrolik sistemlerin olmazsa olmazlardan biri de şüphesiz ki hidrolik silindir. Hidrolik silindirin doğru seçimi ise sistemin etkili şekilde kullanılması adına oldukça önemlidir. Yanlış şekilde yapılacak seçimin sonucunda ekipman hasar görebilir, performans düşüklüğü söz konusu olabilir. Kullanım sırasında herhangi bir sorunun kendini göstermemesi adına mutlaka hangi alanda kullanılacağı belirlenmelidir. Böylece gerekli olan yük ve kuvvet ihtiyaçları, hareket mesafesi, çalışma basıncı, silindir gibi detaylar üzerinde daha net durulabilir.

Hidrolik s. genel olarak yüksek mukavemete sahip olan dayanıklı malzemelerden üretilir. Dolayısıyla seçim aşamasında gerekli detayların üzerinde durulması ve düzenli olarak bakımının gerçekleştirilmesi gerekiyor. Seçim ile alakalı akıllarında soru işaretleri olanlar, alanında uzman olan isimler ile iletişime geçebilir. Böylece satın alınacak hidrolik silindir uzun zamanlar boyunca yüksek performansla kullanılmaya devam edilmiş olur.